Tlenki
Niemal wszystkie pierwiastki tworzÄ… tlenki (zwykle nawet kilka tlenków). Nie udaÅ‚o siÄ™ utworzyć tlenków helu, neonu i argonu oraz kilku koÅ„czÄ…cych ukÅ‚ad transuranowców.
​
​
Wzór:
-II
EnOm
*wyjątek: OF2 (fluorek tlenu lub tlenek fluoru), ponieważ fluor jako jedyny jest bardziej elektroujemny od tlenu
​​
​
Stopień utlenienia:
​
Tlen w tlenkach przyjmuje standardowo -II stopień utlenienia. Wyjątki:
​
OF2 - fluor jako jedyny jest bardziej elektroujemny od tlenu
​
Nadtlenki:
-
szczególny rodzaj tlenków (gÅ‚ównie metali I i II grupy), gdzie tlen wystÄ™puje na –I stopniu utlenienia, ze wzglÄ™du na obecność mostka tlenowego -O-O- (czyli muszÄ… być co najmniej 2 O!),
-
są to substancje jonowe zawierające w kryształach jony nadtlenkowe O22- oraz kowalencyjny nadtlenek wodoru,
-
mostek tlenowy –O–O– Å‚atwo ulega zerwaniu – dlatego nadtlenki majÄ… silne wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci utleniajÄ…ce.
Ponadtlenki – tlen wystÄ™puje na -1/2 stopniu utlenienia .
​​​
Rozpowszechnienie w przyrodzie
Tlenki sÄ… zwiÄ…zkami najbardziej rozpowszechnionymi w przyrodzie – a to dlatego, że tlen stanowi prawie 50% skÅ‚adu pierwiastkowego skorupy ziemskiej. H2O tworzy zbiorniki wodne.
​
Nazewnictwo:
-
system przedrostków (przestarzaÅ‚y i już nieużywany!):
-
system Stocka (aktualny):
-
tlenek [pierwiastka] ([stopień utlenienia]),
​
​
​